Toen en Nu, deel 6

Column Toen en Nu

Klik om te vergroten
Klik om te vergroten

We staan ditmaal op de Singel, naast het park, kijkend in de richting kruising Vrieseweg. De oude foto is van ergens tussen 1925-1935.

Dit gedeelte van de straat heet tegenwoordig Samuel van Hoogstratensingel, vernoemd naar een leerling van Rembrandt.  De Singel is een erg oude weg, die aangelegd is na de inpoldering van ’t Oude Landt van Dubbeldam in 1603. Vanaf de Singel werden de diverse percelen ingedeeld, af en toe onderbroken door dwarsliggende paden, zoals Berckepad, de tegenwoordige Hallincqlaan en het verdwenen Meepad.

Door de jaren heen, hebben op die percelen tuinderijen en bleekvelden gelegen. Later zouden rijkere inwoners van Dordrecht stelselmatig percelen opkopen om siertuinen en kleine buitens aan te leggen. Ergens rond 1750 ontstond uit een dergelijke verzameling percelen het begin van het landgoed wat later door Otto Boudewijn ’t Hooft van Benthuizen Merwestein genoemd zou worden.

Naar alle waarschijnlijkheid, gebruikte hij een ingang aan de Vrieseweg om toegang te krijgen tot zijn buitenplaats, maar mogelijk ook het Berckepad, getuige zijn gekozen locatie van zijn koetshuis. Dit was mogelijk geworden door verdere aankoop van percelen rond 1850. De eerdere eigenaren gebruikten waarschijnlijk een overblijfsel van het eerder genoemde Meepad, wat -op de oude foto boven- over het stuk land tussen de zijsloot en de achterliggende villa heeft gelopen.

Die villa was gebouwd door Dhr. Stoop en later verkocht aan B.J.M. Lips. Een gedeelte van de tuinen van deze villa, zijn later toegevoegd aan het park.

Wat uiteraard direct opvalt aan de foto’s, is dat er veel bomen stonden, de weg amper verhard was, veel smaller was en aan beide zijden sloten had. Vanwege het toenemende autoverkeer (vooral van en naar Kunstmin) heeft de gemeente in diverse fases de weg verbreed.

Daardoor verdwenen dus ook de sloten aan de rechterzijde, waardoor de bebouwing -waaronder de villa die ook al in deel 4 ter sprake kwam- direct aan het trottoir kwamen te liggen. De sloot tussen park en Singel is gelukkig gespaard gebleven.

De naam Singel lijkt veel mensen te doen denken aan water, maar is meestal een verwijzing naar een pad over of langs een verdedigingswal of -muur, soms liggend langs water. In dit geval droeg de weg eerst andere namen, waaronder Tweede Cingel (de eerste lag langs de Vest, nu Kromhout/Cornelis de Wittstraat etc) en…haast ironisch: Breedeweg.

Klik hier voor de andere delen uit deze column.

De oude foto is eigendom van het Regionaal Archief Dordrecht.