Tagarchief: Singel

Een mysterie opgelost

Onlangs ontving de Stichting Park Merwestein een mail van de bekende violist Nathan Hol.  Zijn grootvader Dirk Hol  (1907-1994) werkte van 1938 tot aan zijn pensionering  in 1972 voor de gemeente Dordrecht, begonnen bij de Bouw- en Woningdienst en later werkzaam bij de dienst Stadsontwikkeling.  Tevens was hij docent aan de Gemeentelijke School voor Nijverheidsonderwijs. Hij is bij de gemeente begonnen als constructietekenaar. In 1955 werd hij officieel benoemd tot stadsarchitect, wat hij tot aan zijn pensionering is gebleven. Dirk Hol heeft zowel grote, als kleinere projecten gedaan voor de gemeente. Hij heeft onder andere het Stadskantoor aan de Spuiboulevard en de Pedagogische Academie aan de Hugo van Gijnweg ontworpen. Een ander kleiner project was het ontwerp van de burgemeesterswoning aan de Singel.

Dirk Hol was een veelzijdige man: hij was eveneens een fervent musicus, dirigent en componist. Hij was oprichter van het Dordts Kamerorkest. Hij heeft met diverse orkesten gespeeld, zoals Jubal, de Dordtsche Orchestvereeniging en het Rotterdamse kamerorkest ‘Continuo‘.

Na de oorlog was Dirk Hol nauw betrokken bij het project om het zwaar gehavende Park Merwestein her in te richten. Wat tot nu toe onbekend was en waarop zijn kleinzoon Nathan Hol ons attent maakte, is dat Dirk Hol de ontwerper was van de brug aan de Singelzijde in Park Merwestein. Wij zijn blij dat we, dankzij de kleinzoon van Dirk Hol, Nathan Hol, weer een flink stuk wijzer zijn geworden over Park Merwestein.

De brug rond 1950 – © Regionaal Archief

Hiermee is het mysterie van de ontwerper van deze brug opgelost. Resten ons nog andere mysteries: wie waren de ontwerpers van de andere bruggen en van het veelgeplaagde en bedreigde gebouw ‘Het Werfje‘ aan het Berckepad dat kort na de oorlog verrees? Nathan Hol kon ons geen uitsluitsel geven of Dirk Hol de ontwerper was.

Inmiddels zijn helaas veel bouwwerken van de hand van Dirk Hol afgebroken. Het is mooi dat de fraaie brug in Park Merwestein een blijvende herinnering is aan een stadsarchitect en talentvolle Dordtenaar die zoveel bijgedragen heeft aan de wederopbouw en het culturele leven in de stad.

Wilt u reageren of heeft u ook herinneringen aan Park Merwestein?
Deel deze met ons!

U kunt uw  reacties en/of herinneringen mailen naar stichtingparkmerwestein@gmail.com of sturen naar Stichting Park Merwestein p/a Hallincqlaan 9, 3311 SC  Dordrecht.

Sloten Singel en Tuin van Lips uitgebaggerd

Nu de werkzaamheden aan Groenedijk en Bos van Staring afgerond zijn, is begonnen aan de volgende gedeelten.

Momenteel wordt de sloot langs de Singel uitgebaggerd.

Baggerwerkzaamheden 2018 Singel

Ook in de Tuin van Lips worden de nodige voorbereidingen getroffen. Morgen zal ook daar een bootje meehelpen met het baggeren.

Baggerwerkzaamheden 2018 Tuin van Lips

Tevens zal morgen begonnen worden met de eendenvijver. Om dat mogelijk te maken, moet er groot materieel het park inkomen. De hekken aan de ingangen Vrieseweg en Singel worden daarom tijdelijk verwijderd.

Overigens zullen her en der plantenvakken ingekort worden of beschadigd raken om overal bij te kunnen en zullen er bandensporen achter blijven. Nadat alle baggerwerkzaamheden zijn afgerond wordt dit alles hersteld.

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.1785329984810473.1073741846.209116465765174&type=1&l=8c37eac1fe

Toen en Nu, deel 6

Column Toen en Nu

Klik om te vergroten
Klik om te vergroten

We staan ditmaal op de Singel, naast het park, kijkend in de richting kruising Vrieseweg. De oude foto is van ergens tussen 1925-1935.

Dit gedeelte van de straat heet tegenwoordig Samuel van Hoogstratensingel, vernoemd naar een leerling van Rembrandt.  De Singel is een erg oude weg, die aangelegd is na de inpoldering van ’t Oude Landt van Dubbeldam in 1603. Vanaf de Singel werden de diverse percelen ingedeeld, af en toe onderbroken door dwarsliggende paden, zoals Berckepad, de tegenwoordige Hallincqlaan en het verdwenen Meepad.

Door de jaren heen, hebben op die percelen tuinderijen en bleekvelden gelegen. Later zouden rijkere inwoners van Dordrecht stelselmatig percelen opkopen om siertuinen en kleine buitens aan te leggen. Ergens rond 1750 ontstond uit een dergelijke verzameling percelen het begin van het landgoed wat later door Otto Boudewijn ’t Hooft van Benthuizen Merwestein genoemd zou worden.

Naar alle waarschijnlijkheid, gebruikte hij een ingang aan de Vrieseweg om toegang te krijgen tot zijn buitenplaats, maar mogelijk ook het Berckepad, getuige zijn gekozen locatie van zijn koetshuis. Dit was mogelijk geworden door verdere aankoop van percelen rond 1850. De eerdere eigenaren gebruikten waarschijnlijk een overblijfsel van het eerder genoemde Meepad, wat -op de oude foto boven- over het stuk land tussen de zijsloot en de achterliggende villa heeft gelopen.

Die villa was gebouwd door Dhr. Stoop en later verkocht aan B.J.M. Lips. Een gedeelte van de tuinen van deze villa, zijn later toegevoegd aan het park.

Wat uiteraard direct opvalt aan de foto’s, is dat er veel bomen stonden, de weg amper verhard was, veel smaller was en aan beide zijden sloten had. Vanwege het toenemende autoverkeer (vooral van en naar Kunstmin) heeft de gemeente in diverse fases de weg verbreed.

Daardoor verdwenen dus ook de sloten aan de rechterzijde, waardoor de bebouwing -waaronder de villa die ook al in deel 4 ter sprake kwam- direct aan het trottoir kwamen te liggen. De sloot tussen park en Singel is gelukkig gespaard gebleven.

De naam Singel lijkt veel mensen te doen denken aan water, maar is meestal een verwijzing naar een pad over of langs een verdedigingswal of -muur, soms liggend langs water. In dit geval droeg de weg eerst andere namen, waaronder Tweede Cingel (de eerste lag langs de Vest, nu Kromhout/Cornelis de Wittstraat etc) en…haast ironisch: Breedeweg.

Klik hier voor de andere delen uit deze column.

De oude foto is eigendom van het Regionaal Archief Dordrecht.

Toen en Nu, deel 4

Column Toen en Nu

Klik om te vergroten
Klik om te vergroten

We kijken ditmaal uit op de Samuel van Hoogstratensingel, richting Kunstmin. De oude foto is van ergens tussen 1925 en 1935.

Uiterst links zien we een mooie witte villa, die enigszins schuin ten opzichte van de singel is gebouwd. Dit pand is van rond 1880 en stond er dus al, toen het park nog een landgoed was. Het heeft zo’n tien verschillende eigenaren gehad, maar veel mensen zullen het kennen als het pand van tandarts Bruins, die hier tot 1975 praktijk hield. Daarna hebben er enkele notariskantoren gezeten, welke functie het ook nu weer heeft. Het kantoor draagt de passende (en juist gespelde) naam: Notariskantoor Merwestein.

Op de oude foto valt op, dat er veel groen is tot aan de volgende bebouwing. Die bebouwing was de gigantische villa van de familie Lebret, gebouwd in 1890. De villa is afgebroken in 1936 en niet veel later zijn de huizen die op de nieuwe foto staan er neer gezet.

De Singel was in de tijd van de oude foto nog relatief smal met mooie bomen en sloten aan beide zijden. In diverse fases tussen ’30 en ’60, zou de auto hier steeds meer terrein winnen. Nu zijn er plannen, hoewel onuitgewerkt, om deze weer terug te dringen en onder andere een 30-kilometer-zone in te richten.

In het park zelf valt op, dat men het nodig achtte, het bloemperk, wat blijkbaar in deze hoek was geplant, af te schermen met een hekwerk. Ook zien we dat de ligging van de brug anders is dan nu. Het pad wat aan de andere kant van de brug richting de uitgang loopt, is nu kaarsrecht, maar in die tijd veel meer glooiend.

In het midden van de foto, staat een mooie Noorse esdoorn, welke er nu nog staat. Links ervan op de nieuwe foto, staat boom #26 -een treurbeuk- aan de waterrand. De gemeente schat dat deze boom geplant is rond 1960, maar toevallig zien we op de oude foto hier ook al een boompje. Het is echter redelijk standaard, om bij het wegvallen van een boom, een nieuwe boom op dezelfde locatie te plaatsen.

Achter ons links, niet op de foto, lag ook een grote villa met een flinke tuin er omheen. In de jaren vijftig is een gedeelte van deze tuin bij het park getrokken.

Klik hier voor de andere delen uit deze column.

De oude foto is eigendom van het Regionaal Archief Dordrecht.

Toen en Nu, deel 2

Column Toen en Nu

Klik om te vergroten
Klik om te vergroten

We staan op de Samuel van Hoogstratensingel en kijken naar één van de ingangen van het park. De oude foto is van de eerste helft van de jaren dertig.

Het hekwerk op de oude foto dateert vermoedelijk nog van 1885; de huidige stenen ingang is -overigens tegelijk met Berckepad en Vrieseweg- geplaatst, tijdens de restauratie van het park na de oorlog.

Niet op de foto -links van de ingang- de villa van de familie Staring, welke rond de tijd van de oude foto is aangekocht door de gemeente, inclusief de achterliggende tuin, die begrenst wordt door Hallincqlaan en Groenedijk. Het pand werd het nieuwe onderkomen van de dienst Gemeentewerken. De helft van de tuin grenzend aan de Hallincqlaan is bebouwd; de andere helft werd aan het park toebedeeld. Hier op de foto wordt het park nog gescheiden van de tuin met een rij hoge bomen.

De boom links (#20) op de nieuwe foto -die ondersteund wordt- is een Kaukasische vleugelnoot. Ondanks zijn oude uiterlijk, is deze nog niet te zien op de oude foto. Vermoedelijk is hij begin jaren zestig aangeplant.

Anders is het met de boom rechts van het midden (#120), een kleinbladige esdoorn. Deze is ergens eind jaren twintig geplant en staat er nog steeds.

Overigens kun je aan de straatinrichting goed zien, dat het park oorspronkelijk ook toegankelijk was voor onder andere koetsen; de ingang ligt op straatniveau. Gelukkig wordt tegenwoordig alleen voetverkeer toegestaan, al vereist het afdwingen daarvan wel de nodige beeldbepalende hekken en borden. Ondanks dat, wordt er helaas nog veel gefietst in het park…

Klik hier voor de andere delen uit deze column.

De oude foto is eigendom van het Regionaal Archief Dordrecht.