Ruwe berk
Betula pendula
Geslacht | Familie |
---|---|
Betula | Betulaceae |
Berk | Berkenfamilie |
Plantjaar: 1960 (geschat)
Beschrijving van de soort Betula pendula:
De Ruwe berk, ook wel bekend als zilverberk, is een soort van boom in de familie Betulaceae, inheems in Europa en delen van Azië, maar in Zuid-Europa alleen op grotere hoogte. Ze groeien in Siberië, China en Zuidwest-Azië in de bergen van Noord-Turkije, de Kaukasus en het noorden van Iran.
De ruwe berk is een middelgrote bladverliezende boom, met kenmerkende zilverkleurige afpellende schors van de stam en hoofdtakken. De twijgen zijn slank en vaak hangend en de bladeren zijn ruwweg driehoekig, dubbel gezaagd en worden geel in de herfst voordat ze vallen. De bloemen zijn katjes en het lichte, gevleugelde zaad laat zich op grote schaal verspreiden door de wind. Het is een winterharde boom en één van de eerste bomen die zich redt op arme of door vuur geteisterd land.
De ruwe berk kan 15-25 m lang worden, met een slanke stam van meestal minder dan 40 cm in diameter. De schors van de stam en takken is in eerste instantie goudbruin, maar neigt later naar wit als gevolg van de ontwikkeling van papierachtige weefsels, die afpellen in vlokken. De schors blijft soepel, totdat de boom vrij groot wordt, waarna de schors dikker, steeds onregelmatiger, donkerder en robuuster wordt.
Jonge takken hebben witachtige harswratten en de twijgen zijn slank, kaal en vaak hangend. De knoppen zijn klein en plakkerig. Sommige scheuten zijn lang en dragen de mannelijke katjes op het puntje, terwijl anderen kort zijn en vrouwelijke katjes dragen. De onrijpe mannelijke katjes zijn reeds aanwezig tijdens de winter , maar de vrouwelijke katjes ontwikkelen in het voorjaar, kort nadat de bladeren ontplooien.
De bladeren zijn eerst kleverig met hars, maar dit droogt als ze ouder worden. Het blad is een bleekgroen tot groen en wordt geel in het begin van de herfst, voordat de bladeren vallen. De vrouwelijke katjes rijpen midden in de zomer, waarna de mannelijke katjes uitzetten en hun zaad loslaten, waarna de wind voor bestuiving zorgt.
Ruwe berk wordt vaak aangeplant in parken en tuinen, gekweekt voor zijn witte schors en sierlijk hangende scheuten. Het hout is bleek van kleur en wordt gebruikt bij het maken van onder andere meubels, multiplex, fineer, parketblokken en ski’s. Het is goed brandhout, dat een goede warmte produceert bij verbranding maar snel verteerd wordt door de vlammen.
De hars is een uitstekende waterbestendige lijm en kan gebruikt worden om vuur mee aan te krijgen. De dunne vellen schors die het jonge hout loslaten, bevatten wasachtige hars en zijn gemakkelijk te ontbranden, zelfs als het nat is. De dode takken zijn ook bruikbaar als aanmaakhout.
De ruwe berk wordt gebruikt in de traditionele geneeskunde als een diureticum en kan dan helpen bij de behandeling van onder andere te hoge bloeddruk, hoog cholesterolgehalte, overgewicht, jicht, nierstenen, nefritis, cystitis, spijsverteringsstoornissen en ademhalingsziekten. Voor deze doeleinden, wordt een afkooksel van de schors of bladeren gebruikt.
Vele soorten vogels en dieren maken dankbaar gebruik van berken en de boom huist een breed scala aan insecten.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.